Er is een officiële grenswaarde voor de blootstelling aan meelstof en voor de blootstelling aan alfa-amylase in de bakkerij.
Grenswaarde meelstof
Sinds 1 januari 2020 geldt er een officiële grenswaarde voor blootstelling aan meelstof. Het Sociaal Fonds Bakkersbedrijf heeft deze grenswaarde ingesteld, omdat de gevolgen van een grondstofallergie ernstig zijn.
De grenswaarde voor blootstelling aan meelstof in de bakkerijsector is:
1,2 mg meelstof per m3 ingeademde lucht gemiddeld over een 8-urige werkdag
De grenswaarde meelstof mag op geen enkele werkdag overschreden worden, bij geen enkele medewerker. Natuurlijk heeft niet iedereen een meter bij de hand, maar je kunt ervan uitgaan dat de grenswaarde wordt overschreden als je stofwolken ziet.
De overheid heeft de wettelijke grenswaarde voor meelstof verhoogd naar 4 mg/m3. De bakkerijsector hanteert deze grenswaarde niet. Lees hierover: Pas op voor verwarring over de grenswaarde meelstof
Gemiddelde waarden meelstof in de bakkerij
Er zijn metingen uitgevoerd bij 10 industriële bakkerijen (broodbakkers en deegmakers) en 35 ambachtelijke bakkerijen (broodbakkers). De resultaten waren:
- De gemiddelde blootstelling aan meelstof was flink hoger dan de grenswaarde, namelijk 2,1 mg/m3.
- Dit was zowel bij de industriële bakkerijen als bij de ambachtelijke bakkerijen het geval.
- Ovenisten en banketbakkers hebben een lagere blootstelling, maar ook bij hen is de blootstelling soms te hoog.
- Het is daarom nodig dat bakkerijen maatregelen nemen om de blootstelling aan meelstof te verlagen en pieken in de blootstelling tegen te gaan.
Blootstelling aan meelstof beperken
Maar liefst 75% van de blootstelling aan meelstof komt door stofwolken die medewerkers zelf maken, bijvoorbeeld door strooien, scheppen, storten of schoonmaken. De blootstelling kun je daarom al voor een groot deel verlagen door wat voorzichtiger te werken. Bijvoorbeeld:
- klop geen zakken uit
- strooi de (stuifarme) strooibloem voorzichtig
- voorkom stofwolken bij het afwegen van grondstoffen
Deze voorzichtigere manier van werken kost niets, maar zorgt voor een enorme vermindering van vooral de piekblootstelling. Kijk in het Handboek stofbeheersing voor praktische tips om voorzichtiger te werken.
Inzicht met stofbeheersingsplan
Ga eens na welke werkzaamheden leiden tot (piek)blootstelling aan meelstof. Daarvoor kun je het gratis stofbeheersingsplan gebruiken. Het is een eenvoudige, korte vragenlijst met directe verwijzingen naar praktische oplossingen om de blootstelling aan meelstof te beperken.
Grenswaarde alfa-amylase
Met ingang van 1 januari 2024 heeft de overheid ook een officiële grenswaarde voor de blootstelling aan alfa-amylase ingesteld.
De grenswaarde voor blootstelling aan alfa-amylase in de bakkerijsector is:
10 nanogram (ng) alfa-amylase per m3 lucht gemiddeld over een 8-urige werkdag
De grenswaarde voor alfa-amylase mag op geen enkele werkdag overschreden worden, bij geen enkele medewerker. Net als bij meelstof kom je met alfa-amylase in aanraking op het moment dat je met meel en bloem werkt. Alfa-amylase wordt ook weleens toegevoegd aan deeg, omdat dit het rijseffect bevordert.
Blootstelling aan alfa-amylase beperken
- Met een meting is te achterhalen hoeveel alfa-amylase er in de lucht aanwezig is.
- De maatregelen voor het beperken van blootstelling aan meelstof (zie hierboven), helpen ook bij het beperken van de blootstelling aan alfa-amylase. Kijk in het Handboek stofbeheersing voor praktische tips en gebruik het gratis stofbeheersingsplan.